Stadse Fratsen?

Onlangs mocht de 110.000e inwoner van de gemeente Ede worden begroet. Daarvan wonen er zo’n 70.000 in de plaats Ede zelf. Dat is een niet gering aantal en de vraag werpt zich dan ook op of we intussen gerust van de stad Ede mogen spreken? Er zijn heel veel plaatsen die als stad(je) te boek staan met echt geringere aantallen bewoners dan die van de parel van de valleistreek!

Zelf ben ik geboren en getogen in kleine woonkern (lees dorpje). Daar waar geboortes, huwelijken, scheidingen en sterfgevallen bij de kassa van de (nog enig overgebleven) plaatstelijke supermarkt worden besproken. Waar men vanuit de woonkamer een voorbijganger nog wel eens iets wil naroepen. Waar een brief, slechts voorzien van voornaam en plaatsnaam, door de postbezorger in de juiste brievenbus verdwijnt.

Voor mij is Ede dan ook een stad gezien inwonersaantal en de voorzieningen die hier allemaal te vinden zijn. Maar hoe denken anderen hier over? Een poosje geleden heb ik via twitter en facebook maar eens de prangende vraagstelling opgeworpen of de plaats Ede gezien moet worden als dorp, stad of wellicht als storp? De reacties stroomden al snel binnen en hier is een bloemlezing uit wat ik onder ogen kreeg of hoorde in gesprekjes met (dorps/stads)genoten:

“Ede is een dorp en blijft een dorp. Daar is niks mis mee. Ede moet helemaal geen stad willen zijn. Dat past niet.”

“Ede is een ontploft dorp, met veel nieuwe inwoners die er een stad van maken, waarvan ze helaas de geschiedenis niet kennen.”

“Een dorpse stad wellicht.”

“Ede ga ik pas een stad noemen als de winkels op zondag open zijn.”

“Als het gaat om de inzichtelijkheid van het bestuur zijn we op de kaart niet vindbaar: alles vertrouwelijk.”

“Definitie is moeilijk: cultuur speelt grote rol en ook inzichtelijkheid van bestuur (dus Ede lijkt meer op dorp).”

“Zie Ede als een stad zonder stadsrechten! Ik denk dat Ede het dorp ontgroeid is, krijgen gelukkig steeds meer stadsefratsen.”

“Aantal inwoners zijn niet het (enige) argument voor stadsrechten.”

“Uit de kluiten gewassen dorp. Stad is te veel eer.”

“Ik vind alles best, als je maar niet met het middeleeuwse concept "stadsrechten" op de proppen komt.”

“Wageningen is toch ook geen storp? Of Veenendaal? Gewoon stad met dorpse trekken lijkt mij.”

“Verwacht binnenkort haar 110.000ste inwoner, dat kun je moeilijk nog een dorp noemen.”

“Bezie Ede zoals Ede is.”

“Gewoon een dorp met een beetje stadsrechten.”

“Een gezellig dorp en dat mag het blijven van mij!”

“Gewoon dorp maar. Als er nu vele dingen op zondag mag dan ga je misschien richting de stad.”

“Dorp, maar wel een uitgestrekt dorp. Maar het heeft geen stadsallure!”

“Elke bril heeft twee glazen; 't is dus maar net welk oog je dicht knijpt.”

“Het mooie van Ede is dat het beiden in zich heeft: sociale cohesie & arbeidsmoraal van een dorp en de economische kansen van een stad.”

“Een stad moet zo wie zo aan water liggen…”

“Wist je trouwens dat Ede vroeger mogelijk Ede storpa heette? Storpa is germaans voor dorp en Ede zou dan van het woord heide komen. Dorp op de hei dus. Storp is dus heel passend.”

“Als ik zo even de eerste reacties in ogenschouw neem, zou de eerste voorlopige conclusie kunnen zijn dat de stedelijke aspiraties alleen in de hoofden van onze lokale bestuurders leeft.”

De eindconclusie van mijn mini-onderzoekje is dan ook dat slechts een enkeling volmondig het S-woord wil bezigen. Mocht zelfs Ede naar Wageningen, Veenendaal, Barneveld en Arnhem toegroeien en een paar honderdduizend mensen herbergen dan blijft het een dorp! Dat hoorde ik menig maal. Te groot voor het servet en te klein voor het tafellaken zullen we dan maar moeten rekenen. Maar ach, zolang er voldoende eten op tafel staat valt daar mee te leven lijkt mij...