Fredenaar

In de Edese Post was onlangs te lezen dat collega Setz door middel van diverse artistieke projecten onderzoek doet naar Edese cultuur en identiteit.

Het heeft mij ook aan het denken gezet over wat iemand maakt tot een Edenaar? Ben ik dat wel? Ik woon hier sinds 2007 en schrijf nu wekelijks iets met betrekking tot ons ‘dorp’. Maakt dat mij meer Edenaar dan autochtone inwoners die misschien een geringe binding voelen met onze mooie ‘stad’? Ik ben er nog niet uit.

Wel ben ik één van de velen van wie de wieg ergens anders heeft gestaan. In mijn geval een dorpje in Friesland. Dat bracht mij tot de gedachte dat ik mij eigenlijk wel als Friese Edenaar, dus… Fredenaar kan bestempelen. Ik filosofeerde verder. Hoeveel zullen dat er meer zijn? Zou dit de basis kunnen zijn voor een nieuwe culturele, maatschappelijke of politieke beweging?

Is het mogelijk het ‘bruisen’ daardoor een extra impuls te geven? Mix maar iets van de euforie die Doutzen Kroes, SC Heerenveen en natuurlijk de elfstedentocht geeft. Probeer dat dan te implementeren aan de voet van de Veluwe. Ik zie ronduit mogelijkheden. Maar dan moet ik wel weten of hier voldoende draagvlak voor is.

Om te beginnen moet ik dan eerst maar een ‘volkstelling’ gaan houden. Hierbij roep ik dan ook alle Fredenaren (en sympathisanten) op massaal te reargeren. Google mijn naam en u vindt mij. Stuur maar een mailtje met het kodewoord ‘healwiis’ en ik hou u op de hoogte van verdere ontwikkelingen. Dus Fredenaren aller Edese wijken verenigt u nu! Wat mij betreft: ‘It giet oan’.

Muziekspeciaalzaak

Toen mijn vader zo rond 1980 hoorde welke muziek zoonlief zich had toegeëigend schudde hij z'n wijze hoofd. "Als jij volwassen bent zul je afstand van die herrie hebben genomen" sprak hij profetisch. We zijn nu meer dan drie decennia verder en hij heeft er zich toen ronduit op verkeken, of ik zit nu nog  in de adolescentiefase. De liefde voor muziek is daarna erg gegroeid en gebleven.

Van het wonen in Ede is één van de pluspunten voor mij de aanwezigheid van een muziekspeciaalzaak in het centrum. Ik struin er graag even rond hoewel ik niet bij elk bezoekje het pand met een aankoop verlaat. Maar het is elke keer weer een aangename bezigheid die ik niet graag zou willen missen. Nu neemt de belangstelling voor muziek in het algemeen niet af maar wel het kopen van fysieke geluidsdragers.

Het 'naarjetoeladen' is het tegenwoordig het fenomeen. Het zou erg jammer zijn dat zo’n speciaalzaak daardoor gaat verdwijnen. Zo’n winkel heeft een groot aandeel in het culturele gebeuren van veel Edenaren. Dus plaatsgenoten laten we het volgende afspreken: We kopen daar voortaan per inwoner elk jaar (minimaal) één CD/DVD. Dat zet zoden aan de dijk en is een flinke stap in de richting van voortbestaan.

Begrijpen wij elkaar zo mensen in Ede? In ‘Joep-en-Janneketaal’ kan ik het echt niet duidelijker maken. Vandaar dit portie ongevraagde en geheel belangeloze reclame. Hoewel ik net bedenk... het debuut van de internationale (en deels Edese!) progressieve rockformatie Affector zal niet misstaan in mijn collectie!

Arbeidsvitaminen

In mijn werk als operator heb ik dagelijks te maken met chemische stoffen. Vele malen per dag moet ik in het magazijn zijn om grondstoffen te halen of te retourneren. Als ik daar dan ben, al is het maar voor even, voel ik mij regelmatig erg onbehagelijk. Mijn gesteldheid is even van slag merk ik telkens weer.

Toch heeft dat helemaal niets te maken met de stoffen die daar staan opgesteld. De temperatuur wordt daar geconditioneerd en de lucht ververst. Er komen echt geen chemicaliën vrij die door mijn lichaam worden opgenomen en een schadelijk effect hebben. Nee, het ligt op een geheel ander vlak. Het heeft puur betrekking op de klanken die daar uit de luidsprekerboxen schallen.

Nu hou ik erg van muziek en acht mijzelf heel ruimdenkend op dat gebied. Er zijn echter een paar uitzonderingen te noteren. Bijvoorbeeld, van experimentele jazz wordt ik iets onrustig. Bepaalde housevarianten, met een oneindig repeterende monotone dreun, wekt bij mij lichte irritatie op. De jengelende muziek, die zachtjes op de achtergrond klinkt bij de chinees, is gelukkig simultaan afgelopen bij het aantrekken van de jas.

Maar dit verbleekt toch wel iets bij het betreden van het magazijn. Ik merk elke keer weer dat er van alles met mijn lichaam en geest gebeurd. Nu is het zo dat aan chemicaliën een zogenaamde MAC-waarde wordt toegekend. Dat staat voor maximaal aanvaardbare concentratie. Ik geef u hierbij de definitie van dit begrip:

De maximale concentratie van een gas, damp of nevel of van een stof in de lucht op de werkplek, die bij inademing gedurende arbeidsperiode in het algemeen geen nadelige gevolgen heeft op de gezondheid van de werknemers en hun nageslacht.

Snapt u al een beetje waar ik naar toe wil? Bij mij kwam onlangs de vraag op of er wel eens onderzoek is gedaan naar de schadelijkheid van bepaalde klanken op de werkvloer? Of er zoiets bestaat als een MAC-waarde voor verschillende soorten muziek? Dus aan welke hoeveelheid van een bepaalde muzieksoort op de werkplek mag je blootgesteld worden zonder dat het schadelijke gevolgen heeft?

Nu is het niet alleen puur de muziek in mijn magazijnervaring dat een tijdelijk remmende werking op mijn gesteldheid heeft. Nee, het is juist de combinatie met de gezongen tekst. Het is namelijk Nederlandstalig. Nu is dat ook niet direct het probleem. Schotel mij een portie Bløf, De Dijk, Vandikhout of Acda en de Munnik voor en ik zit binnen de kortste keren intensief mee te blèren.

Nee, het zijn meer van die teksten waarbij je het rijmschema al kilometers van te voren hoort aankomen. Ik noem verder geen namen, maar u begrijpt wel zo'n beetje in welke hoek u het moet zoeken als het nummer iets bevat in de trend van:

Ik hou zo ontzettend veel van jou
Je bent de allerliefste vrouw
Maar jij bleef mij niet trouw
Heb je dan helemaal geen berouw
Je liet me staan in de kou
etc.

Nu wordt muziek op de werkvloer wel eens omschreven als arbeidsvitaminen. U begrijpt intussen wel dat de klanken in het magazijn voor mij persoonlijk meer toxische remmers op de arbeidsvreugde zijn. Ik zal de veiligheidsdeskundige binnen het bedrijf eens vragen wat zijn visie is op deze 'Tros' muziek. Wellicht kan hij (al op korte termijn) een onderzoek laten starten naar de verwachte schadelijkheid?

Tot die tijd moet ik mij maar wapenen door mijn MP3-speler in het magazijn te dragen, het volume flink op te schroeven en dan te genieten van een portie onvervalste hardrock dan wel heavy metal! Ik verwacht niet deze twee op de muzikale MAC-lijst thuis horen. Of wel... nee, toch?

Zwarte Lijst

Ede was onlangs in het nieuws vanwege een record, maar in dit specifieke geval mag de gitzwarte vlag gerust halfstok. In onze gemeente zijn namelijk relatief de meeste verkeersdoden per jaar te betreuren.

Op nummer twee stond Emmen, vergelijkbaar met Ede, beiden met een groot buitengebied waar ook veel dodelijke ongelukken plaatsvinden. Onlangs kon de teller door een ongeval bij Ederveen met twee worden verhoogd.

Als verkeersdeelnemer voel ik mij eigenlijk veel veiliger in Ede zelf dan in het buitengebied. Zo vaak kom ik daar niet, maar op de doorgaans smalle wegen, wordt de snelheid relatief vaak overtreden en kun je veel landbouwverkeer tegenkomen. Ik herinner me uit mijn jeugd de ongeveer 45pk trekkertjes met daarachter een 2000 liter giertankje.

Qua omvang speelgoed vergeleken bij de gevaartes die tegenwoordig de hele weg nodig hebben. Vaak met jonge (en daardoor) onervaren chauffeurs. Dit alles in combinatie met de hoge snelheid is de kans op een dodelijk ongeval dan ook dermate groot. Ook niet overal zijn er speciale fietspaden en moeten zowel langzaam als snelverkeer gebruik maken van dezelfde weg.

Tel alles op en aanschouw het enorme risico op een ongeval.  Bestuurders van Ede, zet bij alle mooie en prestigieuze plannen voor de toekomst, het terugdringen van verkeersdoden maar bovenaan! Neem uw verantwoording en zorg ervoor dat Ede nooit meer op deze zwarte lijst voorkomt. Bewustwording bij de burger en acties van de lokale overheid is hard nodig. Elke dode is er één te veel.

Zakkenvullers

In de Edese gemeenteraad is onlangs unaniem een bijzondere motie aangenomen. Dit om geen wachtgeld meer uit te keren aan raadsleden die om wat voor reden dan ook opstappen. Duidelijke signaalpolitiek dus.

De fractie van Groen Links/PE wilde nog wel een stapje verder gaan. Maar hun motie om Edese raadsleden 10% van hun vergoeding in te laten leveren kreeg weinig bijval. Alleen de Christen Unie en D'66 zouden het initiatief willen steunen.

Ook dit voorstel, als signaal naar de burgers toe, is ronduit sympathiek te noemen. Nu is er éénmaal een categorie mensen, helaas ook hier in Ede, die politici bij voorbaat zien als zakkenvullers. Mocht u hierbij horen en bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen echt niet weten of u gaat stemmen of op wie... houd dan dit stukje in uw achterhoofd (of knip het desnoods uit).

Raadsleden worden echt niet allemaal gedreven door het vullen van eigen beurs. Er is echt nog wel degelijk sprake van handelen uit idealisme en overtuiging en de intentie iets voor de samenleving te willen betekenen. Zij moeten er heel veel tijd en energie insteken en dat vaak naast reguliere werkzaamheden.

In tegenstelling tot raadsleden, die van gemeenschapsgeld worden betaald, opereer ik als columnist in de vrije markt sector. Ik word door de adverteerders betaald. Daarom schroom ik nu niet om de redactie te vragen voor deze column 10% bovenop de vergoeding te doen!

Laat maar zeggen... een extra duit in het zakje als begin van de vulling van mijn net gestarte eigen wachtgeldpot.

Welzijnsoverschot....

Het zijn roerige tijden kijkende naar hoe het gebruik/misbruik van geld aan de orde is. Het uitkeren van gigantische bonussen is in het bedrijfsleven schering en inslag. Goed presterende managers krijgen ze maar ook die falen zien bij hun gedwongen uittocht, vaak al bij voorbaat bedongen, riante sommen geld. De vele hard werkende en modaal verdienende werknemers worden opgeroepen erg te matigen in de vraag naar loonsverhoging.

Privatisering is tegenwoordig het grote toverwoord. Het zou allemaal beter voor ons als consument worden. De regering is grote onkostenposten kwijt en meer concurentie zal ons goedkopere en betere producten opleveren. De vrije marktwerking als grote weldoener voor ons bestaan? Wat dit ‘privatiseringsevangelie’ betreft ben ik zo langzamerhand van een sterk agnostisch standpunt belandt in puur atheïstisch denken.

Is de vrije markt werkelijk nodig om innovatieve, creatieve en ondernemende burgers te stimuleren? Is grote vooruitgang blijkbaar alleen mogelijk als de stimulans voor mensen betekent dat ze een groter inkomen tegemoet kunnen zien? Zo wordt een klimaat voorkomen waarin mensen met een 'zesje' genoegen nemen hoorde ik onlangs iemand opperen. Wellicht is het soms waar dat mensen tot grotere prestaties in de werksfeer komen als daar meer salaris/inkomen tegenover staat.

Maar de hoogte hiervan staat in bepaalde sectoren (b.v. betaald voetbal) al lang niet meer in verhouding met de geleverde prestatie. Ik ben van mening dat opleiding, ervaring, talent, inzet en het lopen van risico mee moet spelen in de hoogte van iemands salaris. Maar daar mag van mij wel een plafond zijn. Een aantal keren modaal en dan een streep erboven. Maar het klimaat en denken over deze materie is sterk veranderd.

Uitgetreden politici en vakbondmensen geworteld in de sociaal-democratie laten daarna soms hele andere geluiden horen. Binnen de SP is er zelfs steeds meer onvrede te bespeuren over de zogenaamde afdrachtsregeling. Verder bleek onlangs uit onderzoek dat jongeren een onwerkelijke voorstelling maken van hoeveel ze in de toekomst zullen gaan verdienen. Afschaffing van de renteaftrek voor de hypotheek is voor sommigen het ergste wat er zo'n beetje bestaat en ontwikkelingshulp iets waar we heel snel vanaf moeten.

Aandelenkoersen dalen, banken vallen om en het is nog maar de vraag of er een toereikend pensioen uitgekeerd zal worden. De roep naar de gulden is sterk omdat de invoering van de euro niet heeft gebracht wat was voorgespiegeld. Zelfs complete landen staan daardoor op het punt om bankroet te gaan. Onze welvaart en manier van leven gaat tevens ten koste van mensen elders op de wereld. Nu het huidige welvaartsnivo wat stagneert raken velen in paniek en wordt er gesproken van een economische crisis.

Het huidige leven in de westerse maatschappij lijkt alleen nog maar puur om geld te draaien. Is geldzucht de wortel van alle kwaad? Er zijn meer factoren te bedenken maar het heeft wel het grootste aandelenpakket. Ik begin ook steeds meer onderlinge solidariteit te missen. Ook bemoeienis van de overheid zodat bepaalde groepen burgers niet tussen wal en schip raken. In de koers van de huidige politiek zijn de financiële aspecten veel belangrijker dan het welzijn van grote groepen afhankelijke en kwetsbare mensen dichtbij en veraf.

Nu is misschien zo langzamerhand veel van mijn persoonlijke visie hierop ‘links’ te noemen. Toch omarm ik deze ideologie in het geheel niet, want ik geloof ik niet in de maakbaarheid van de samenleving. Als we maar allemaal ons uiterste best doen dat het dan wat kan worden. Nee, de werkelijke aard van de mens staat daar helaas tussen. We kunnen slechts zo hier en daar iets doen door een ander geluid te laten horen en je als individu te onderscheiden in doen en laten.

Om met Herman van Veen te spreken: "De wereld is niet mooi maar jij kunt haar een beetje mooier kleuren". Het is volgens mij dan ook een illusie dat we in het hier en nu een situatie kunnen scheppen waarin we helemaal eerlijk met geld, bezit en kennis omgaan. We staan dan wellicht (nog) niet op de rand van een financieel failliet maar wel één van morele aard. Ik kan er soms dan ook wel eens erg mismoedig van worden.

Persoonlijk leef ik in de verwachting van een samenleving waar bovenstaande zaken geheel niet meer spelen. Dat de grote Curator de boedel komt scheiden. De totale collectieve menselijke schuld is al eerder volledig door zijn eigen Zoon voldaan. De eindafrekening zal dan worden gepresenteerd en de doorgang verleend tot een nieuwe wereld waar begrotingstekort helemaal nooit meer een issue is. Daar zal een onmetelijk welzijnsoverschot centraal staan. En dit alles ook nog geheel gratis. Te mooi om waar te zijn? Ik geloof er heilig in!

Spoorzone

Er heerst in Ede angst voor tweedeling. Gelukkig niet het soort op basis van afkomst of religie. Nee, hier is men bang dat het 'eiland' Ede-zuid zal ontstaan. Er zijn namelijk plannen om de plaatsen waar het spoor kan worden overgestoken te beperken. Dit in verband met de veiligheid.

Ik moest hierbij denken aan het Canadese Edmonton waar ik twee keer ben geweest. Deze stad wordt door de North-Saskatchewan rivier door midden gesneden. Slechts enkele bruggen verbinden noord en zuid. Toch is dit in de praktijk geen echt probleem. Mijn familie steekt zelden het water over. Gezien de grootte zijn daar, zowel boven als beneden de rivier, alle benodigde voorzieningen aanwezig.

Dus een beperkte spoorwegovergang in Ede hoeft geen probleem te zijn. Als in de toekomst de expantiedrift wordt gevolgd dan zal de groei het probleem vanzelf oplossen. Als alle voorzieningen in beide delen aanwezig zijn zal heen-en-weer-verkeer beperkt zijn. Maar ja, de huizenmarkt ligt op z'n gat en de politiek moet zich nu buigen over het aantal woningen dat er maar bij mag worden gebouwd.

Dus laten we de tering maar naar de nering zetten. Een formaat stad als Edmonton zit er de komende decennia echt niet in. Grote uitgaven voor groeivoorzieningen kunnen dus worden bespaard! Daardoor zouden er nu royaal fiets- en autotunnels kunnen worden aangelegd. De veiligheid, de beurs van de gemeente en Edenaren met nomadentrekjes zijn dan de grote winnaars.

Of ben ik hier nu het spoor bijster en heb ik wellicht iets last van tunnelvisie?

Twitter

Laat ik mij eerst maar eens voorstellen. Mijn schrijversnaam is Jolmer Winkel en ik ben geboren in 1965. Getrouwd, drie kinderen en sinds begin 2007 is ons gezin woonachtig in de wijk Veldhuizen te Ede. In het dagelijks leven ben ik werkzaam als proces-operator bij de firma Tanatex. Zie hier voor een beknopte biografie.

Een grote liefhebberij van mij is dus schrijven. Eind 2009 ben ik begonnen met weblog De Winkelhaak. Ik heb een brede interesse in allerlei dingen en probeer overal een beetje kennis op te doen. Kunst, cultuur, politiek, wetenschap, geloof, sport zijn zo enkele zaken die ik noem.

Buiten dit weblog schrijf ik ook voor het vakblad voor de operator. Sinds april 2012 ben tevens wekelijks als columnist verbonden aan de Edese Post. Zie hier voor mijn publicaties tot nu toe. Ik wil mijn blikveld daarom vooral richten op wat er zich rond Ede afspeelt en dat op allerlei gebieden.

Ik zoek dus eigenlijk op Twitter privé personen, verenigingen, instellingen en bedrijven etc. uit de regio Ede. Ik kan op deze manier ook 'input' vergaren voor de onderwerpen waarover ik wil schrijven. Mijn volgers kunnen dan via mijn tweets op de hoogte worden gehouden van mijn pennevruchten.

Dus stel ik voor dat we maar eens een 'proefabonnement' op Twitter en/of Facebook nemen. Eens kijken of dat bevalt en of dit wellicht nog wat interactie gaat opleveren. Ik ben benieuwd... en verder mag je gerust mijn tweets met betrekking tot artikelen op dit weblog in de RT doen!

m.v.g.

Jolmer Winkel