Pensioen

"Wanneer ben jij hier voor het laatst?" vroeg iemand binnen Tanatex aan hem. Het was ergens in september 2011 en binnenkort zal hij met pensioen gaan. Een begrijpelijke vraag van een collega in deze situatie. Of het antwoord dat de vraagsteller kreeg bevredigend was waag ik te betwijfelen.

"Vijf dagen voor mijn begrafenis" klonk het gortdroog uit de mond van de man die binnenkort van Drees gaat trekken. Wetenschappers denken nu eenmaal vrij abstract. Het antwoord neigde dan ook naar een wiskundige stelling waar doorgaans geen speld tussen te krijgen is, doorspekt van een flinke portie nuchterheid.

Het zal ergens in de eerste weken van 2007 zijn geweest. Ik was net begonnen als operator bij Tanatex. Toen ik voor de eerste keer Johan Kooi ontmoette weet ik nog precies wat ik dacht: "It soe my neat fernuverje dat er as 'Jehannus' Kooi te wrâld kaam is en fan 'e buorkerij komt ergens in 'e Wâlden".

Ik had dus het sterke vermoeden dat zijn huidige roepnaam afwijkt van die bij z'n geboorte. Dat hij afkomstig is uit een agrarisch milieu en dat uit één van de mooiste streken binnen de provincie Fryslân. De achternaam Kooi associeerde ik met de veelal boerenfamilies uit mijn eigen geboortestreek.

En het bleek aardig te kloppen. Hij is geboren en opgegroeid aan de andere kant van het kanaal. In een gebied dat voor mij als kind symbool stond voor het grote onbekende. Heel dichtbij en toch ook heel veraf. Op mijn weblog heb ik hier al eens iets over geschreven. De geografische ligging van mijn geboorteplaats en die van Johan heb ik toen als metafoor gebruikt voor bepaalde situaties in het leven.

Aan de andere kant van het kanaal ligt Suawoude. Het prinses Margrietkanaal om precies te zijn. Nu zijn er mensen (helaas ook binnen Tanatex) die heel Friesland zien als één groot achtergebleven gebied. Binnen die provinciegrenzen zijn er dan weer personen die het gebied waar Suawoude in ligt dezelfde beschrijving meegeven. Tja, en daar begint je leven dan... op flinke achterstand dus.

Maar dat het heel goed mogelijk is om je daarvan te ontworstelen heeft Johan wel bewezen. Een heuse wereldburger is hij geworden. Laat maar zeggen van folklore naar cultuur. Wonen, studeren en werken via Groningen, Enschede en zelfs Chicago. Getrouwd met een Amerikaanse vrouw met een Poolse achtergrond (of net andersom). Als kroon op alles tenslotte, als orakelend scheikundige, langdurig terecht komen bij Tanatex te Ede. Het zou slechter met je kunnen aflopen.

En nu is er formeel een einde gekomen aan de periode van betaalde arbeid. Maar ik heb al lang begrepen dat het echt geen staren van achter de geraniums wordt. Niet in een schriftje keurig de kentekens van voorbijrijdende auto's gaan noteren. Je met huishoudelijke zaken gaan bemoeien waar je het bestaan voorheen niet eens van wist.

Johan heeft zoveel interesses en bezigheden dat hij wellicht nog wel eens terug verlangd naar Tanatex. Daar kon je tenminste even tot rust komen...